Unë që po ju shkruaj jam një djalë që sapo mbarova vitin e fundit të shkollës së mesme. Jam një hap larg të ardhmes dhe unë e di se e kam të sigurt të ardhmen time, sepse jam një nxënës shumë i mirë, por historia ime nuk ka të bëjë me të ardhmen, por me të shkuarën, me momentin që më bëri të ndjehesha njeriu më fatkeq në botë.
Isha vetëm 13 vjeç, kur mami na mori në telefon dhe na pyeti:
– Çfarë po bëni?
Vëllai iu përgjigj: – Po rrimë e shohim televizor.
Vëllai është 3 vjet më i madh se unë. Atëherë ai ishte 16 vjeç dhe unë, 13.
– Mirë, më dilni para se jam e ngarkuar dhe më kanë vrarë këpucët e mezi po vij.
– Po pse je kaq e ngarkuar o ma? – i tha vëllai.
– Mora disa kopje të librit tim që kam botuar dhe nga gëzimi i botimit mendova t’i marr vetë. Po bukë keni ngrënë?
– Jo, akoma, po të presim ty. – i tha vëllai dhe e mbylli telefonin. Pastaj m’u drejtua mua: – Merr biçikletën e dili para mamit te rruga, po mami më porositi të mos e kalosh rrugën me biçikletë, se mos të shtyp ndonjë makinë. Prite mamin te pallati afër rrugës.
Në fakt, porositë e mamit ne të dy i zbatonim pa bërë as një e as dy. Unë dola nga shtëpia, i hipa biçikletës e po prisja buzë rrugës ku më kishte thënë mami. E pashë mamin kur po zbriste nga makina. I kishte duart plot me qese dhe dukej se mezi ecte. Po prisnim unë nga njëra anë që të kalonte mami e mami nga ana tjetër, që të mbyllej semafori e të kalonte. Ishte shumë e rregullt në kalimin e rrugës dhe këtë na e thoshte ne gjithmonë, sa herë ishim bashkë: “Respekto shenjat rrugore, vijat e bardha e semaforët, se nuk ka çfarë të bën shoferi nëse futesh gabim!”.
Sapo u ndez semafori për të kaluar, mami bëri të ecte, por pas tre-katër hapash, një makinë e zezë e cila dukej se ishte e ndonjë njeriu që nuk priste dot, e përplasi përtokë. Ç’tmerr! Tani që po e shkruaj më duket sikur po e përjetoj përsëri atë moment të tmerrshëm të jetës sime. Lashë biçikletën në tokë e vrapova për te mami. Ajo ishte e shtrirë në tokë dhe shumë njerëz e rrethuan menjëherë. Qeset me libra ishin hapur në tokë dhe ajo ishte mes tyre. Tamam ashtu siç donte gjithmonë: Të ishte e rrethuar nga librat! Kishte kohë që merrej me shkrimin e këtij libri dhe ishte ëndrra e saj ta botonte.
U afrova, por në atë çast policët na larguan të gjithëve. Isha i vogël dhe nuk e di pse nuk u thashë se isha i biri. E morën në barrelë dhe e nisën me ambulancë. Unë fillova të mblidhja librat se nuk e dija se çfarë të bëja. Polici më tha se ishin sendet e viktimës e nuk duhej t’i prekja.
– Po ajo është mami im! – i thashë.
– Ashtu?! – tha ai i habitur, – po eja të shkosh tek ajo pra, se na duhesh për të lajmëruar të afërmit e tjerë.
Policët i mblodhën të gjitha, ndërkohë që unë mendova vëllain. Ai nuk dinte gjë e po na priste në shtëpi. M’u kujtua biçikleta. Vrapova aty ku e kisha lënë. Një burrë po e vështronte dhe sapo e pashë, shkova ta merrja.
– Të lutem, ma jep biçikletën. – i thashë.
– Më kanë thënë ta ruaja se është e atij djalit që i vdiq nëna.
Në atë çast m’u ndal fryma dhe me gjysmë zëri i thashë:
– Unë jam ai…
– O i shkreti ti, ç’të ka gjetur!
Mora biçikletën dhe fjalët e burrit më oshëtinin në vesh: “Vdekur…”. Si do t’ia bëja unë pa mamin?
Shkova në shtëpi e vëllai u ngrit për të puthur mamin, si gjithmonë. Ai doli në korridor e më tha:
– Ça ka? Ndaloi mami te dyqani?
– Mamin e ka shtypur makina dhe e kanë çuar në spital.
– O idiot, çfarë thua kështu? Mos bëj gallata të tilla se…
– Nuk është gallatë, është e vërtetë. Eja shkojmë te spitali.
Vëllai i ra kokës me grushta dhe filloi të bërtiste me të madhe. Pastaj u kujtua dhe mori babin në telefon. Ai ia mbylli dhe i shkroi një mesazh ku i thoshte se ishte në timon e nuk fliste dot. I hipëm të dy biçikletës e shkuam te spitali. Mamin e kishin futur në sallën e operacionit. Na pyetën për të afërmit. E mbaj mend si tani vëllain me lot në sy kur lajmëronte të gjithë të afërmit e mamit. Mbaj mend se thoshte:
– Mami është në operacion, jemi te spitali…
Të gjithë erdhën sa hap e mbyll sytë. U mbush vendi me motrat e mbesat e nipat e mamit të cilët vetëm qanin e na shikonin mua e vëllain si njerëzit më pashpresë në botë. Atëherë ende nuk e kuptoja shikimin e tyre, por tani e di se kishin të drejtë. Vetëm babi ende nuk kishte ardhur. Vëllai e provoi disa herë, por e kishte telefonin e fikur. Ia kishte bërë edhe mamit të qartë, po ashtu edhe vëllait, që të mos e merrnin në telefon kur ishte në punë.
Megjithatë, mua nuk më mbetet në mendje pse nuk erdhi se ai kishte kohë që nuk e donte më mamin. Kishte kohë që nuk tregonte asnjë shenjë dashurie për të. Rrinte gjithë ditën në punë e nuk merrte pushim asnjë ditë. Edhe kur kishte ndonjë pushim, gjithë ditën rrinte në telefon e neve nuk na afronte aspak.
Operacioni zgjati disa orë. Kur mjeku doli, u tha tezeve se mami ishte në gjendje të rëndë. Sapo t’i dilte narkoza, i tha të futeshim brenda e të flisnim me të, ndoshta për herë të fundit. Dhe ashtu ndodhi. Kur i doli narkoza, mbaj mend se na futën mua dhe vëllain brenda dhe na thanë t’i flisnim. Vëllai i pari i foli, por ajo nuk i ktheu përgjigje.
– S’ka gjë, flisni – tha tezja – se ju dëgjon.
Mbaj mend vëllain që kishte ulur kokën te kraharori i mamit dhe qante me dënesë. Asnjëherë nuk e kisha parë të qante. Unë i mbaja dorën, por ajo ishte një dorë e ftohtë dhe pa jetë. Vetëm pak na lanë dhe na nxorën jashtë. Kur dolëm, babi kishte ardhur. Ai mundohej të justifikohej me të afërmit e mamit se kishte qenë me shërbim në Durrës, i kishte rënë karikimi i telefonit e gjëra të tilla. Mbaj mend fjalët e gjyshit:
– S’ka gjë ishim ne këtu! Tani futu dhe ti e fol me të.
E pse duhej të futej babi? Ai gjithmonë e shante atë. Edhe për librin që po botonte i thoshte “ke shkruar idiotësira”, madje nuk shkoi as ta ndihmonte që t’i merrte e ajo nga lodhja nuk e pa makinën që i mori jetën.
Nejse, kaq e pati mami im, ajo që më donte me gjithë shpirt e madje dhe në fjalët e fundit që na tha në telefon, na pyeti a kishim ngrënë bukë. Ajo që çdo minutë të jetës së saj e jetoi për mua dhe vëllain. Edhe për babin, se i shërbente edhe kur ai e trajtonte si kafshë. Nuk është se e urrej babin, por më kujtohet se dhe në ditët e ceremonisë mortore atij nuk i pushonte telefoni dhe të gjithë njerëzit thonin: – I shkreti ky, si do t’i rrisë fëmijët i vetëm?
Mami kishte vdekur e njerëzit mendonin për babin që tani e kuptoj se kishte jetuar vetëm për vete. Ishte mami që na kishte qëndruar gjithmonë afër mua dhe vëllait. Pas nja një muaji, kur isha te gjyshja, dëgjova tezet tek flisnin. Njëra tha:
– Po motra jonë?
– Ajo ka vdekur tani – tha tjetra – duhet ta pranosh dhe ti. E dimë se ke qenë më e lidhura me të, por ai duhet të martohet. Kush do t’i mbajë fëmijët? Ti? Ti ke shtëpinë tënde, në darkë ai është me ta.
Aty kuptova se babi do martohej. Justifikimi ishim unë dhe vëllai. E mbaj mend si tani kur vrapova të gjeja vëllanë, i cili kishte dalë me shokët.
– Babi do martohet!
– E di, – tha ai dhe një lot i rrëshqiti nga sytë. – ma tha tezja dje! S’kemi ç’bëjmë ne të shkretët.
M’u kujtuan fjalët e atij burrit ditën e aksidentit, kur më tha si vëllai, “i shkreti ti”. As unë, as vëllai nuk bëmë asgjë, por pranuam fatin tonë. Babi sikur e kishte patur gati e disa ditë pasi u mbushën të 40-tat e mamit, ai e solli në shtëpi gruan e re.
Ajo mundohej të tregohej e dashur me ne, por ne ende kishim të freskët imazhin e mamit tonë. Unë ende nuk e kisha marrë veten nga ajo pamje makabre e ditës së aksidentit! Më shumë inat kisha babin. Ai sillej me gruan e tij komplet ndryshe nga ç’sillej me mamin. E donte, e ndihmonte në punët e shtëpisë dhe nuk rrinte gjithë ditën në punë. Dilnin bashkë pasditeve, pra, ishin në kulmin e lumturisë.
Vëllai më shumë rrinte te njerëzit e mamit dhe më pas shkoi me studime jashtë shtetit, ndërsa unë jetoja me ta. Pas një viti unë u bëra me motër. Nuk e doja fare kur lindi, por më pas u mësova me të dhe tani ndjej diçka.
Gjithmonë shkoj te biblioteka dhe vështroj librat e mamit tim. Ajo e realizoi ëndrrën e saj për të botuar një libër, por nuk e gëzoi këtë sukses të sajin. Tani, edhe po të dua ta harroj, janë librat e saj që nuk më lënë. E si mund ta harroj atë që më panë sytë atë ditë?!
Tani dhe unë do të konkurroj në një universitet jashtë vendit që t’i shpëtoj sadopak këtij kujtimi të tmerrshëm, por për një gjë jam i sigurt: Nuk do të gjej asnjë njeri në botë si mami im!