“Në fatin e vajzës ka pjesë edhe qeni”, thonë nga anët tona. Po e filloj historinë e jetës sime të trishtë me një fjalë popullore sepse më duket më se e vërtetë.
Të nderuar lexues dhe dhe staf i gazetës, po, është e vërtetë që në fatin e vajzës ka pjesë jo vetëm qeni, po edhe dreqi. Unë jam nga një fshat i Shqipërisë së Mesme dhe kam katër motra të tjera e dy vëllezër. Jeta na ka ardhur shumë e vështirë, e para sepse vetë kushtet e jetës në fshat janë të këqija. Pastaj ne ishim shumë fëmijë. Prindërit tanë kishin katër vajza në fillim e gjithë fshati na shante e mallkonte se përse s’po lindte djalë, po vetëm vajza. Edhe babai ishte vëlla i vetëm, edhe ne katër vajza në fillim e më në fund, një djalë. Më kujtohet si sot, ajo ditë kur na thanë që mamaja lindi djalë.
– Ka lindur jo thjesht një djalë, por një djalë katër kilogramë e 350 gramë, – tha mamia, së cilës i qeshte gjithë fytyra e trupi kur doli nga salla e lindjes. Sigurisht që u lumturuam edhe ne. Më në fund, do të kishim vëlla e s’do të na shikonin shtrembër që ishim vetëm vajza, po edhe babait iu mbush shpirti, se kishte një pasardhës që do t’i trashëgonte mbiemrin.
Babai im na ka dashur gjithmonë, edhe pse ishim vajza. Nuk mbaj mend të na bërtasë ndonjëherë e aq më pak, të na shohë shtrembër, për faktin që jemi vajza. Gjithmonë na ka parë e trajtuar me shumë dashuri, megjithëse koha ka qenë me atë shprehjen “dajaku ka lindur nga xheneti”.
– Nëse do kenë mend vetë, s’do kem nevojë të bërtas, – thoshte babai, – por nëse do mbetet puna që unë të bërtas, atëhere po, i mjeri unë.
E kështu, pasi lindi vëllai ynë, ne e mbanim bebin gjithë kohën që të mos qante, por edhe ai ishte fëmijë shumë i mirë, i qetë, i qeshur. Zoti na kish gëzuar në kuptimin e plotë të fjalës. Edhe babai filloi të pinte më pak, megjithëse edhe kur pinte, nuk ishte i dhunshëm, vetëm se mbetej në gjumë e s’na ndihmonte për asnjë punë (duke patur parasysh punët e shumta në fshat, të duket e tmerrshme që i zoti i shtëpisë të flerë gjumë e gruaja e fëmijët të punojnë gjithë ditën). Pas vëllait, mamaja lindi edhe një motër e një vëlla tjetër dhe shtëpia jonë ishte shtëpia më e gëzueshme në gjithë fshatin. Nga babai kishim trashëguar të gjithë një sens humori, nga mamaja qetësinë e megjithëse jemi rritur sa me bukë e sa pa bukë, kemi qenë të lumtur. Në shkollë kemi mësuar të gjithë fëmijët, por asnjëri prej nesh nuk ka mbaruar fakultet. Asgjë nuk bëhet pa para. Pastaj, prindërit tanë kishin nevojë për krah pune, jo që ne të iknim sapo të mbaronim shkollën e mesme.
Unë isha e para dhe pasi mbarova shkollën e mesme, në gjithë fshatin tashmë kishte ndërruar urimi që na jepnin: Nga “me një djalë ishalla”, tani të gjithë thoshin “me nga një fat vajzave e t’i përcjellësh”. O Zot, sa më dhimbte ajo fjala e fundit, më dukej vetja si send që thjesht duhesha përcjellë për te burri dhe kaq! Mua më pëlqente një djalë nga fshati ngjitur. Ai kishte qenë në shkollë tre vite para meje (Shkollën e mesme e kishim të përbashkët pesë fshatra).
Sapo mbarova shkollën, djali që më pëlqente, u kthye nga Greqia, sigurisht i veshur më mirë, i shëndoshur e i zbukuruar. Më iku truri kur e pashë! Me siguri, do të ketë qenë e dukshme simpatia ime për të, ose edhe atij do t’i kem pëlqyer, sepse erdhi në fshatin tonë dhe sillej jo vetëm rrotull shkollës, por rrotull shtëpisë sime. Meqenëse nuk kishte si të më takonte, më çoi një letër nëpërmjet motrës sime, ku më kërkonte që ta takoja. Më thoshte që priste një përgjigje nga unë të nesërmen, nëpërmjet motrës.
E lexova dhe e rilexova atë letër, e mbushur me emocion. Në fakt, edhe e putha letrën, duke e ditur që e kishte shkruar ai. Sigurisht që nuk mund ta lija këtë rast të më rrëshqiste nga duart, por problemi ishte se fshati ishte i vogël e njerëzit ishin gjithë sy e veshë. Aty ku kam lindur unë, po të panë me një djalë, je k…, por s’të panë të flasësh me ndonjë, do të kesh ndonjë gjë mangut. Pak a shumë si te Gjinoja, “njëra hip se të vrava e tjetra zbrit se të vrava”. Vendosa ta takoja djalin që më pëlqente dhe në një letër që ia dhashë motrës sime, i caktova orën edhe vendin ku do të takoheshim. Nëse ai do të kishte ndonjë gjë për të ndryshuar, sërish mund ta bënte nëpërmjet motrës. E kështu, pas dy ditësh, dola në takimin tim të parë, me të dashurin tim të parë, me çdo gjë që më dukej sikur do të më mbyste rrugës, për shkak të emocioneve që kisha. Ai më priste aty ku i kisha thënë, ulur dhe më buzëqeshte.
– Të pashë ndërsa nxitoje, je me të vërtetë perri! – më tha. Gjunjët m’u prenë krejt, mezi arrita të mbahesha pas një dege që të mos rrëzohesha. Pasi më takoi shumë zyrtarisht, u ula afër tij. Sigurisht që bisedën e mbajti të gjallë ai, mezi arrita ta pyesja si e kishte kaluar në Greqi, a ishte lodhur. E ç’përgjigje mora?
– Më ka lodhur më shumë malli për ty, sesa puna apo vështirësitë që has një emigrant pa dokumente si unë. Më ka munguar vështrimi yt nën qepalla, më ka munguar kjo skuqja jote, më ka munguar kjo frymëmarrja jote. Të lutem, qetësohu, unë s’po të prek, pse je kaq e emocionuar?
– Sepse është hera e parë që dal me një djalë, sepse edhe mua më ke munguar dhe për më tepër… nuk e dija që të kam munguar, – arrita t’i thoja me një frymë.
Më hodhi krahun në qafë e më tha:
– Që është hera e parë që del me një djalë, e di, prandaj jam këtu me ty, se përndryshe nuk do të kisha kërkuar të të takoja, por edhe unë nuk e dija në të kisha munguar apo jo.
Krahu i tij m’u duk sikur ma zuri frymën më shumë, por gjithsesi doja ta ndjeja, ishte këndshëm. Folëm e ndenjëm bashkë për rreth dy orë.
– Duhet të iki, – i thashë, – u bëra vonë dhe nuk di ç’të gënjej për më gjatë.
– Mirë, por kur do të dalësh prapë? Apo të takoj motrën tënde kur të më shkruash ti? Kam frikë se ashtu biem më shumë në sy.
– Nuk di ç’të të them, se nuk e di kur mund të dal, por do t’i them që kur të të shohë, të mos takosh, por ta lërë letrën diku kur ti të jesh duke e parë dhe e merr pasi të ikë ajo… si nëpër filma! – dhe një e qeshur më pushtoi të gjithën.
– Po, tamam si në filma, po më pëlqen edhe kështu. Dakord, do pres kur të më lërë letrën motra, po të lutem, jo muajin tjetër, unë edhe tre javë jam në Shqipëri.
Dhe kështu, ne u takuam edhe dy herë të tjera. Pastaj, sigurisht, siç ndodh mes të dashuruarve, u puthëm, u përqafuam e bëmë dashuri. E kaluam mirë atë një muaj që ai ishte në Shqipëri. Kur i erdhi koha për të ikur, ai më tha:
– Meqenëse unë nisem pasnesër, do t’i them babait që të vijë në shtëpi e të të kërkojë për nuse sapo të kalojnë të dyzetat e xhaxhait të babait, se e ke parasysh si i shohin këto gjëra këta pleqtë. Besoj, edhe ti je dakord të martohesh me mua? – më tha dhe më përqafoi aq fort, sa m’u duk sikur më këputi qafën.
– Epo, do kem kohë ta mendoj derisa të vijë babait yt, – i thashë dhe qesha. U ndamë atë ditë, për të mos u takuar kurrë më.
Pas dy ditësh, ai iku e më la pas një zbrazëtirë të tmerrshme. Babai, kur erdhi një ditë në shtëpi, tha që kish takuar babain e tij, vjehrrin tim, domethënë. Ai i kishte thënë që do vinte pas datës 20 maj të më kërkonte nuse për djalin. Më ndanin edhe trembëdhjetë ditë nga dita e madhe kur do të merrej vesh nga të gjithë se edhe unë do fejohesha, por në vend që të vinte babai i të dashurit tim, në fshat erdhi lajmi i zi se kishte ndodhur një aksident në Greqi. Në makinë kishin qenë katër shqiptarë e njëri ndër ta kishte vdekur. I dashuri im kishte qenë personi më i pafat, se vdiq në lule të moshës, por ai la jo vetëm një zemër nëne të copëtuar, por më thau çdo grimë rinie që kisha në shpirt.
Jo vetëm që më kish lënë vetëm, do më mungonte dashuria e tij, por në fshat ishte marrë vesh që unë kisha qenë e dashura e tij, që tashmë nuk isha më një vajzë e ndershme. Prindërit e mi e përjetuan po aq keq edhe ata jo vetëm për moshën e re që kishte ai, por edhe për pjesën e thashethemeve të fshatit.
Vitet kaluan e askush nuk po kujtohej më për mua që duhesha martuar, apo të m’i hidhte sytë. Mua për vete, nga dita që mora vesh për vdekjen e tij, më dukej sikur më shihte, sikur ishte me mua kudo ku shkoja, por vitet kaluan e unë u bëra tridhjetë vjeçe. Sigurisht që tashmë kisha mbetur në derë. Një kushërirë e komshies u kujtua të më prezantonte me një burrë që ishte divorcuar me gruan e parë dhe kishte një vajzë. “Është djalë i mirë, për këtë të siguroj, mos u nis ta gjykosh nga fakti që është i divorcuar”, më tha komshia. Meqenëse nuk kisha ndonjë alternativë tjetër, pranova ta takoja e jo vetëm kaq, por pranova edhe të martohesha. Mendova se kur ai të më prekte, do kujtoja gjithë kohën dashurinë e jetës sime, nuk mund të doja një tjetër si atë.
U martova pa dasmë, jetova për tre muaj në shtëpinë e vjehrrisë dhe pastaj shkova në Itali, ku jetonte e punonte im shoq. Ai është me të vërtetë burrë i mirë, familjar, por sinqerisht, nuk mund të them se e dua me të njëjtin pasion që kam dashur atë. Ndoshta edhe mosha të bën t’i ndjesh gjërat ndryshe, por nuk besoj. Burri im kishte një vajzë me gruan e parë dhe ajo, pas divorcit, nuk kishte pranuar të rrinte me të ëmën, por me babain. Kjo e vërtetonte akoma më shumë që ai kishte patur një grua për t’i qarë hallin. Si fillim, jeta bashkëshortore më ndryshoi sepse edhe isha në Itali e jo në fshat ku isha mësuar, edhe burri im ishte i lirshëm e shakaxhi.
– Unë e dua dhe një fëmijë tjetër, – më tha, – dua të të ngjajë ty. Nuk e di si mendon ti.
– Po, sigurisht që dua të kem fëmijët e mi, vajza është e jotja. Unë do të përpiqem t’ia kaloj mirë me të, por nuk është vajza ime.
E kështu u bëmë me një vajzë e një djalë shumë shpejt. Sa isha pa fëmijë, ia kaloja shumë mirë me vajzën e burrit. Ajo vinte nga shkolla më thoshte se duhej të dilnim të mësoja qytetin, që të dilja vetëm pastaj për të bëra pazaret apo nëse do të gjeja punë, por sapo ajo mësoi për shtatzaninë e parë, filloi të ndryshonte. Në fakt, jo me mua. Sherrin e bënte gjithmonë me të atin, me mua përpiqej të sillej po njësoj, megjithëse unë e dalloja atë shtirje. Pas lindjes së djalit, sherri plasi sheshit. Im shoq, si gjithë burrat shqiptarë, u bë me krahë që linda djalë, por vajza e tij u bë bishë. Përveçse ishte adoleshente dhe kishte problemet e moshës, xhelozia jo vetëm për fëmijët e mi, por edhe për mua, kishte arritur kulmin. Im shoq, shumë i qetë, i thoshte “nëse s’të pëlqen të rrish me gruan e fëmijët e mi, të të çoj tek jot ëmë. Ajo ndoshta nuk është martuar e s’do të ndihesh kaq keq, por ti duhet ta dish se unë të dua po njësoj si më parë, për mua jeni të tre njësoj, jeni fëmijët e mi. Mendoj se ti duhet të mbledhësh mendjen, të gjesh një të dashur e të mos merresh me llafe shqiptarësh”…
Por ishte e kotë gjithçka. Në fillim bënte sherre, por tashmë ka zgjedhur një rrugë tjetër. Çdo gjë e bën nën rrogoz. Gjithë gjërat që e di se nuk i pëlqejnë të atit, i bën sapo unë të kthej shpinën nëpër shtëpi. Bën fëmijët për të qarë, bën rrëmujë, shton e sajon llafe që gjoja ia kam thënë asaj kur ai nuk është në shtëpi. Ajo ia thotë të atit kur nuk jam aty, që të na fusë në grindje dhe në fakt, po ia arrin.
Nuk di çfarë të qaj më parë, dashurinë time që u kalb në tokë, fatin tim të zi që të martohesha me një burrë të martuar, apo se si do t’u vejë halli fëmijëve të mi. Ashtu, gjithë urrejtje, siç është e mbushur ajo, do të arrijë të më shkatërrojë martesën e të më kthejë në fshatin tim të lindjes.
Vajza e burrit po më shkatërron martesën
